موج سوم قهوه چیست و آیا قهوه موج‌های دیگری هم دارد؟

موج سوم قهوه چیست؟ این پرسشی است که شاید شما هم با آن مواجه شده‌‌اید. موج‌های قهوه یا coffee waves عباراتی هستند که با نشان می‌دهند با گذشت زمان فرهنگ قهوه‌خوری و استفاده از این نوشیدنی به چه نحو تغییر پیدا کرده است. با حضور موج سوم قهوه به این محصول بیشتر بها داده شد و مصرف آن در جهان به شکل چشم‌گیری افزایش پیدا کرد. با ما همراه باشید تا با هم موج‌های مختلف قهوه را بررسی کنیم و به تعریف هر یک از آن‌ها بپردازیم.

منظور از موج چیست؟

پیش از هرچیز بهتر است به این موضوع بپردازیم که مفهوم موج از کجا سرچشمه گرفت؟ باید گفت که برای نخستین بار، یکی از نویسندگان مجله مشهور Trish Rothgrb این کلمه را به کار برد. این موضوع به سال ۲۰۰۳ باز می‌گردد. پس از نویسنده مذکور، افراد سرشناس دیگری که در حوزه تولید و عرضه قهوه کار می‌کردند تصمیم گرفتند که از این نوع دسته‌بندی زمانی پیروی کنند.

هر یک از موج‌های قهوه مربوط به یک رویکرد خاص در مورد نحوه تولید،‌ ارائه و مصرف است. با گذر از یک موج به موج دیگر می‌توان این امر را به خوبی درک کرد. اگرچه در طی سال‌های اخیر تصمیماتی جهت تغییر این نوع تقسیم‌بندی صورت گرفته است،‌ اما می‌توان بیان کرد که این تصمیمات هیچ چیز جدیدی به موج‌هایی که از قبل تعیین شده بودند اضافه نکرد.

اگرچه استفاده از قهوه در بسیاری از کشورهای جهان به عنوان یک سنت در آمده است،‌ اما هستند سرزمین‌هایی که تنها پس از نیمه اول قرن بیستم با این نوشیدنی آشنا شدند. به همین دلیل است که موج نخست قهوه از این تاریخ به بعد آغاز می‌شود.

موج اول قهوه | موج سوم قهوه چیست

نخستین گزینه‌ای که برای پاسخ به پرسش «موج سوم قهوه چیست» باید به سراغ آن برویم،‌ موج اول قهوه است. همان‌طور که پیش از این گفته شد، زمان آغاز این موج به نیمه اول قرن ۲۰ باز می‌گردد. یعنی در زمانی که امنیت راه‌های بین‌المللی افزایش یافت و مردمان کشورهای مختلف جهان توانستند به راحتی با هم ارتباط برقرار کنند.

شاخصه اصلی موج اول قهوه آن است که تمامی مصرف‌کنندگان تنها به دنبال یافتن و نوشیدن قهوه بودند و به موضوعاتی همچون کیفیت هیچ‌گونه توجهی نداشتند. در واقع حتی پیدا کردن چند دانه قهوه جهت تأمین کافئین روزانه برای اکثر افراد به عنوان یک اتفاق قابل توجه در نظر گرفته می‌شد.

در این موج، قهوه‌ها فرایند آماده‌‌سازی خاصی را پشت سر نمی‌گذاشتند و تقریباً بلافاصله مورد استفاده قرار می‌گرفتند. هزینه تهیه قهوه کاهش یافته بود، اما همین امر منجر به کمتر شدن کیفیت کلی دانه‌ها می‌شد. موج اول قهوه را نمی‌توان نادیده گرفت، زیرا در همین دوره زمانی بسیاری از افراد به این نوشیدنی علاقه‌مند شدند. علاوه بر این، نخستین تلاش‌های مربوط به تولید قهوه‌های فوری و قهوه‌های فوری نیز در اواخر موج اول قهوه شکل گرفت که خود نشان از اهمیت آن دارد.

موج دوم قهوه

موج دوم قهوه شامل یک دوره سی ساله است که از ابتدای دهه شصت میلادی تا ابتدای دهه نود میلادی به طول می‌انجامد. مهم‌ترین نکته‌ای که در رابطه با این موضوع باید بیان کنیم آن است که موج دوم به فاصله چند سال پس از پایان جنگ جهانی دوم شکل گرفت، در همان دنیایی که همه سعی داشتند زودتر آن را بازسازی کنند.

در ادامه مبحث «موج سوم قهوه چیست»، باید گفت که کاهش خطر جنگ و همچنین تمرکز بیشتر بر روی موضوعاتی همچون سلامت موجب شد که قهوه در موج دوم ارزش بیشتری پیدا کند. در این دوره، اغلب افراد به دنبال قهوه‌های عادی نبودند، بلکه ترجیح می‌دانند تا قهوه‌های باکیفیت‌تر و مرغوب‌تر را تهیه کنند. علاوه بر این، قهوه از یک نوشیدنی عادی به یک نوشیدنی عالی برای دورهمی‌های دوستانه و اجتماعی تبدیل شد.

در اواخر موج دوم، کافی‌شاپ‌های زنجیره‌ای به وجود آمدند که شاید نام آن‌ها را شنیده باشید. به عنوان مثال، ریشه‌های ایجاد استارباکس به همین دوران باز می‌گردد. موج دوم یک انقلاب در حوزه قهوه محسوب می‌شود، زیرا در طی آن اکثر مردم جهان با این نوشیدنی اخت گرفتند و به جای کمیت بیشتر بر روی کیفیت تمرکز کردند.  

موج سوم قهوه | موج سوم قهوه چیست

اکنون باید در مورد مهم‌ترین موج قهوه صحبت کنیم. به محض پایان یافتن موج دوم (اواخر دهه نود میلادی) موج سوم شکل گرفت. ماهیت کلی این دوره زمانی با دو گزینه‌ای که پیش از این به آن‌ها اشاره کردیم متفاوت است. موج سوم شامل تمرکز فوق‌العاده زیاد بر روی کیفیت دانه‌ها است.

در این موج، دانه‌ها از زمان پرورش تا هنگام آسیاب شدن به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرند. هیچ‌گونه نقص یا کمبودی در مراحل تهیه قهوه پذیرفته شده نیست، زیرا هدف نهایی موج سوم، احترام گذاشتن به سلیقه و نیاز عاشقان قهوه است. تلاش برای افزایش راه‌های خوش‌طعم کردن قهوه به صورت طبیعی در همین دوره آغاز شد و نتایج قابل توجهی را به همراه داشت.

اما اثر موج سوم قهوه چیست؟ علاوه بر خود قهوه، روش‌های دم کردن آن نیز با این موج تغییر پیدا کردند. به عنوان مثال، در موج سوم شاهد افزایش میزان استفاده از محصولاتی همچون کمکس (chemex) هستیم که کار با آن نیازمند آموزش‌های مختلف است. افزون بر کمکس، از قهوه ساز‌های موسوم به v60 نیز در این موج کمک گرفته می‌شود. موج سوم نشان داد که قهوه تنها یک نوشیدنی ساده نیست و باید نهایت احترام را برای آن قائل شد.

کافه‌های مخصوص موج سوم

مبحث دیگری که باید در این باره به آن بپردازیم، نحوه فعالیت و همچنین دکوراسیون کافه‌هایی است که از موج سوم پیروی می‌کنند. این نوع کافه‌ها در سال‌های اخیر رشد عظیمی را تجربه کرده‌اند و در اغلب کشورهای جهان می‌توان آن‌ها را مشاهده کرد. برخلاف کافه‌های موج اول و دوم، در موج سوم «قهوه‌چی» جای خود را به «باریستا» می‌دهد.

در این نوع کافه‌ها درست کردن قهوه یک نوع هنر (art) محسوب می‌شود و باریستا هنرمند (artist) است. دکوراسیون این اماکن به گونه‌ای طراحی شده است که تمامی مشتریان بتوانند روند فعالیت باریستا را از نزدیک مشاهده کنند و از هنرمندی وی لذت ببرند. به جرئت می‌توان بیان کرد که این موضوع مهم‌ترین شاخصه کافه‌های موج سوم برشمرده می‌شود.

باریستاهای فعال در این کافه‌ها به شما راهنمایی‌های لازم جهت انتخاب یک قهوه خوشمزه و عالی را ارائه می‌کنند. آن‌ها حتی به پرسش‌هایی که در مورد نوشیدنی‌های مختلف مطرح می‌کنید، پاسخ خواهند داد تا یک رابطه دو جانبه بین شما و این افراد به وجود آید. مهارت باریستاهای شاغل در کافه‌های موج سوم باورنکردنی است.  

منظور از دانه‌های موج سوم قهوه چیست

نمی‌توان به پرسش‌ «موج سوم قهوه چیست» پاسخ داد، اما به دانه‌هایی که در این دوره زمانی به کار گرفته می‌شوند نپرداخت. این دانه‌ها باید بالاترین سطح کیفیت را به ما ارائه دهند و به همین دلیل لازم است که طعمی قوی و منحصربه‌فرد داشته باشند. دانه‌های موج سوم در مزارعی کشت شده‌اند که آزمایش‌ها و تحقیقات گسترده‌ای بر روی آن‌ها انجام می‌شود.

علاوه بر کشت، روند رست کردن دانه‌های موج سوم نیز با دقت پیگیری می‌شود. همه ما می‌دانیم که رست نامناسب می‌تواند طعم دانه‌ها را به طور کامل تغییر دهد. به همین دلیل، شرکت‌های فعال در حوزه تولید دانه‌های موج سوم تلاش می‌کنند تا استانداردهای خود در این حوزه را بالاتر ببرند. آن‌ها بر روی مواردی همچون بهبود کلی عطر قهوه نیز تمرکز دارند.

کشاورزهای موج سوم قهوه تمام سعی خود را به کار گرفته‌اند تا دانش و علمشان را افزایش دهند. شرکت‌های عرضه‌کننده نیز با آن‌ها به صورت مستقیم ارتباط برقرار می‌کنند تا از به دست آوردن قهوه‌هایی که از هر نظر بی‌نقص هستند، اطمینان حاصل کنند. برنده اصلی موج سوم، مصرف‌کنندگان هستند.

آیا قهوه موج چهارم خواهد داشت؟

پاسخ این پرسش در مورد موج‌های قهوه هنوز مشخص نیست. با توجه به مواردی که گفته شد، می‌توان تشخیص داد که قهوه در طول یک قرن شاهد سه موج متفاوت بوده است. اکنون در بهترین و مهم‌ترین موج قرار داریم، اما این بدان معنا نیست که در آینده شاهد یک wave جدید نخواهیم بود.

برخی از افراد، موج چهارم قهوه را مربوط به زمانی می‌دانند که هر سه موج پیشین با هم ترکیب شوند. این بدان معناست که افراد سراسر جهان بتوانند باکیفیت‌ترین دانه‌های قهوه را به ارزان‌ترین قیمت ممکن تهیه کنند و از آن‌ها بهره ببرند. این موضوع برای درک پاسخ پرسش «موج سوم قهوه چیست» اهمیت بالایی دارد.

علاوه بر این، کافی‌شاپ‌های زنجیره‌ای نیز به مرغوب بودن دانه‌های خود اهمیت خواهند داد و تلاش می‌کنند تا نهایت رضایت مشتریان را به دست بیاورند. اینکه موج چهارم قهوه چه زمانی آغاز می‌شود هنوز مشخص نیست، اما می‌‌توان به آن امیدوار بود.

سخن پایانی

عبارت موج را می‌توان به معنای شروع یک عصر جدید در حوزه‌های گوناگون دانست. این موضوع در رابطه با قهوه و مصرف آن نیز صدق می‌کند. همان‌طور که در این متن گفته شد،‌ تا کنون سه موج مهم قهوه را پشت سر گذاشته‌ایم که هر یک از‌ آن‌ها دارای اهمیت بالایی بوده‌اند. اکنون بیش از همیشه ارزش یک فنجان قهوه خوشمزه را درک می‌کنیم و به همین دلیل است که همواره به دنبال دانه‌های تازه و خالص هستیم.

منابع:‌koffietcacao, eraofwe